LOSSER – Wil Nederland de klimaatdoelstellingen van Parijs halen, dan kan het niet om de landbouw heen. Want daar liggen de daken voor zonnepanelen, is mest een duurzame energiebron en er is plek voor (kleine) windmolens.
Op het erf van de familie Uit het Broek, aan de Puttenpostweg tussen Losser en De Lutte, staan twee moderne stallen. De daken zijn nu nog leeg, maar dat verandert komend voorjaar. „Dan liggen er zo’n duizend zonnepanelen”, vertelt Alfons uit het Broek. „Meer dan genoeg voor de energie die ik op mijn bedrijf nodig heb. De rest kan ik verkopen aan de energiebeheerder.”
Voorkoeler
Op vele boerenschuren in Noordoost-Twente liggen inmiddels zonnepanelen en ook op allerlei andere manieren doen agrariërs aan energiebesparing en -opwekking. Uit het Broek wijst naar een klein apparaat in z’n koeienstal. „Dit is een voorkoeler. De relatief warme melk van de koeien loopt via dit apparaat, waarin de melk al flink afgekoeld wordt. Vervolgens gaat het naar een grote koeler, waarin het nog verder afgekoeld wordt. De energie die nodig is voor het koelen, gebruik ik weer om water op te warmen waarmee ik machines kan schoonmaken.”
Hij loopt naar een rood karretje dat op dat moment onbemand door de stal rijdt en de koeien van voer voorziet. „Die is elektrisch aangedreven – scheelt een hele hoop diesel”, zegt Uit het Broek.
Uitdaging
„Duurzaamheid is een belangrijk thema bij ons”, vertelt Martin Oldenhof van de afdeling Noordoost-Twente van LTO Noord. „Door energie te besparen en zelf op te wekken kan een boer flink geld besparen. En doordat we zoveel zonnepanelen kwijt kunnen op onze daken, verdienen we er zelfs aan. Dat maakt de uitdaging om mee te doen aan duurzaamheid nog groter.”
Mooi landschap
Het leidt er toe dat boerderijen steeds meer functies krijgen, zegt Martin Westerik. „De boer levert producten, hij zorgt voor een mooi landschap, hij draagt bij aan schoon water en straks zijn we ook energieleverancier.” De andere bestuursleden van de afdeling Noordoost-Twente knikken instemmend. „Als bestuur vinden we dergelijke ontwikkeling een goede zaak”, zegt Oldenhof. „Waar mogelijk proberen we daarin ook een rol te spelen. Onlangs hebben we samen met de vier gemeenten in Noordoost-Twente een voorlichtingsavond gehouden over duurzame energie, maar ook boeren met individuele vragen proberen we te helpen.”
Energietransitie
De LTO-afdeling houdt ook de vinger aan de pols bij in hun ogen ongewenste ontwikkelingen. Want die zijn er ook als het gaat om de energietransitie, zegt Sjoerd Ribberink. Zo is de voorgenomen aanleg van zonneparken op goede landbouwgrond een doorn in het oog. „Juist in Noordoost-Twente hebben boerderijen een relatief kleine bedrijfsgrootte. Van onze bedrijven wordt steeds meer verlangd dat we met lokale kringlopen werken. Daarbij is het van cruciaal belang dat de beschikbare landbouwgrond ook beschikbaar blijft.”
„Juist onze regio heeft al vele hectares moeten inleveren voor onder meer natuurontwikkeling”, vervolgt Ribberink. „Als je dan ook nog geschikte landbouwgrond gaat gebruiken voor het plaatsen van zonnepanelen, maak je het voor de bedrijven alleen maar moeilijker om toekomstbestendig te blijven. Bovendien proberen wij als boeren een bijdrage te leveren aan het mooi houden van het landschap, en dat kun je bepaald niet zeggen van die zonneparken.”
De boeren zien veel meer in windmolens, omdat die minder impact hebben op de omgeving. „Niet alleen grote windmolens, zoals die langs de grens staan”, zegt Westerik. „Er zijn ook mogelijkheden voor kleinere windmolens bij boerderijen of zelfs kleine windmolens op de daken van schuren. Maar daarover moet natuurlijk wel goed gecommuniceerd worden met omwonenden.”
Mopperen
LTO Noord pleit daarom voor een overheid die zoveel mogelijk meewerkt. „En ik moet zeggen dat dat ook wel gebeurt. We mopperen als boeren weleens op de overheid, maar als het gaat om duurzaamheid werken de gemeenten zo goed mogelijk mee, is onze indruk. Wel is van belang dat het beleid aansluiting vindt bij een goede duurzame landbouwpraktijk en dat we ons niet alleen laten leiden door gestelde data”, aldus Westerik.
De boeren staan nog maar aan het begin van alle duurzaamheid, is de overtuiging van de vijf bestuursleden. Een mooi voorbeeld: in Noord Deurningen wordt biogas gewonnen uit mest. Anouk Veldscholten, secretaris van energiecoöperatie IJskoud: „Dit is een van de mogelijkheden die boeren hebben om energie op te wekken. Dat wij hier al zover mee zijn – we hopen dit voorjaar het eerste biogas te kunnen leveren aan de deelnemende bedrijven – is puur te danken aan het lef van enkele boeren. En zo zijn er overal boeren die op vaak ingenieuze wijze bezig zijn met de energietransitie.”
Bron: Tubantia
